Bệnh nứt thân xì mủ sầu riêng thường xuất hiện ở hầu hết các bộ phận trên cây và có từ khi ươm mầm cho đến thời điểm trưởng thành. Nếu không được phát hiện và trị bệnh thì sẽ gây thiệt hại đến năng suất của vườn sầu riêng. Vậy cách trị bệnh xì mủ cây sầu riêng như thế nào hiệu quả, cùng theo dõi ở bài viết dưới đây.
Nguyên nhân nào khiến sầu riêng bị xì mủ?
Để có thể phòng tránh và trị dứt điểm bệnh nứt thân xì mủ trên cây sầu riêng việc tìm ra các tác nhân gây bệnh là rất cần thiết. Nguyên nhân dẫn đến hiện tượng xì mủ trên cây sầu riêng có thể được giải thích bằng việc nấm Phytophthora palmivora tham gia vào quá trình gây bệnh. Đây là một tác nhân gây chảy nhựa và xì mủ trên cây sầu riêng, ảnh hưởng từ giai đoạn cây con trong vườn ươm đến cây sầu riêng trưởng thành.
Nấm Phytophthora palmivora có khả năng lan truyền qua các phương tiện như gió và nước. Thông qua việc sử dụng roi, nấm này có khả năng di chuyển trong môi trường nước. Đặc biệt, bào tử của nấm có khả năng tồn tại trong đất đến một khoảng thời gian lên đến 6 năm, và chúng có khả năng thích ứng và sinh tồn trong các điều kiện khắc nghiệt.
Khi các yếu tố môi trường thuận lợi như gió mạnh hoặc mưa lớn xuất hiện, bào tử của nấm Phytophthora palmivora sẽ phát triển mạnh mẽ và lan rộng nhanh chóng. Vùng vườn bị ngập úng trong thời gian dài sẽ tạo ra áp lực bệnh lớn hơn, từ đó tạo điều kiện cho sự lây lan và phát triển của nấm gây xì mủ này.
Triệu chứng của bệnh nứt thân xì mủ sầu riêng
Khi sầu riêng bị nứt thân, bạn dễ dàng quan sát các triệu chứng bằng mắt thường qua các bộ phận trên cây.
Trên cổ rễ
- Rễ bị nứt và thối, thể hiện dấu hiệu xì mủ và có màu nâu đen.
- Nếu bệnh trở nên nặng, rễ sẽ chết dần, ảnh hưởng đến quá trình vận chuyển nước và chất dinh dưỡng của cây, dẫn đến sự phát triển chậm chạp.
- Nấm Phytophthora palmivora sau đó có thể lan dần từ cổ rễ và tấn công các phần khác của cây.
Trên thân và cành
- Vết bệnh nứt thân xì mủ thường xuất hiện dưới dạng các vết chảy nhựa màu nâu đỏ trên thân và cành.
- Vùng vết bệnh có thể cảm nhận ẩm ướt và bị thối, dọc theo thân cây, có những vết nứt hiện diện.
- Vỏ và lớp thân gỗ dưới vùng vết bệnh có thể chuyển sang màu hồng nhạt, đôi khi xen kẽ với các vết màu tím.
- Nấm gây bệnh dần tấn công vào bó mạch của cây, gây ảnh hưởng đến quá trình vận chuyển nước và chất dinh dưỡng.
Trên lá
- Ban đầu, vết bệnh trên lá xuất hiện dưới dạng những đốm nhỏ màu đen nâu.
- Vết bệnh này lây lan nhanh chóng, sau đó lá chuyển sang màu vàng rồi đến màu nâu.
- Lá có xu hướng bị nhăn lại, khô dần và rụng.
Trên trái
- Vết bệnh xuất hiện dọc theo trái từ cuống trái lan xuống và xung quanh phần dưới trái dưới dạng những chấm nhỏ màu đen nâu.
- Trong trường hợp nặng, vết bệnh có thể lan rộng hoặc có hình dạng tròn màu nâu trên vỏ trái.
- Khi trái sầu riêng trở nên già, vùng vết bệnh có thể thấy các sợi nấm màu trắng, và phần thịt bên trong trái bị thối.
- Theo như thông thường thì bệnh nứt thân xì mủ sầu riêng sẽ khiến trái sầu riêng rụng trước khi chín.
Cách trị bệnh xì mủ cây sầu riêng hiệu quả
Cách trị bệnh xì mủ cây sầu riêng có thể được thực hiện theo các bước cụ thể như sau:
Bước 1: Nhận diện, làm khô nơi bị bệnh
Phun thuốc trị bệnh trên toàn bộ cây để làm khô vết bệnh và hạn chế sự lây lan.
Các hoạt chất phổ biến để phòng trị bệnh xì mủ bao gồm metalaxyl hoặc mefenoxam, dimethomorph, fosetyl aluminium, mancozeb, cymoxanil, phosphonate, và gốc đồng. Đồng thời lưu ý nên phun thuốc vào buổi sáng sớm hoặc buổi chiều mát với liều lượng theo hướng dẫn trên sản phẩm.
Bước 2: Cắt và cạo bỏ phần bị hư
Nấm Phytophthora palmivora thường tấn công dưới lớp vỏ và bên ngoài lớp gỗ, gây hại cho mạch dẫn của cây. Để xử lý vết bệnh, hãy cưa bỏ phần bị ảnh hưởng, sau đó quét thuốc vào vùng cắt để ngăn chặn nấm bệnh và giúp cây phục hồi nhanh chóng. Bên cạnh đó hãy đảm bảo vệ sinh dụng cụ trước khi sử dụng chúng trên cây khác để tránh lây lan bệnh.
Bước 3: Quét thuốc
Sử dụng các hoạt chất như metalaxyl, dimethomorph, fosetyl aluminium hoặc gốc đồng để quét đều lên vết thương (100g/1.5-2L nước).Sau một tuần, lặp lại lần 2 nếu tình trạng bệnh nặng. Hãy thay đổi hoạt chất so với lần 1 để ngăn chặn sự thích nghi của nấm bệnh nứt thân xì mủ sầu riêng với thuốc trị liệu.
Bước 4: Xử lý đất
Vì bệnh xì mủ thường bắt đầu từ rễ trước sau đó lan lên thân, lá và quả, nên bên cạnh việc phun thuốc và quét thuốc trên thân và lá, hãy xử lý các vết thương trên rễ. Trước tiên cần xới đất nhẹ quanh tán cây và tiến hành quét thuốc lên các rễ lớn.
Tưới thuốc lên đất sau khi đã xới, có thể kết hợp với thuốc quản lý tuyến trùng và tiếp tục lặp lại lần 2 cho các cây bị nhiễm nặng hoặc có nhiều rễ bị ảnh hưởng.
Bệnh nứt thân xì mủ sầu riêng là loại bệnh có thể lây lan và ảnh hưởng đến sự phát triển cũng như năng suất của sầu riêng. Chính vì vậy những người canh tác cần tìm cách trị bệnh xì mủ cây sầu riêng nhanh chóng ngay từ khi cây vừa lên mầm. Đừng bỏ qua những thông tin được chia sẻ trong bài viết trên để có thể bảo vệ tốt nhất cho sự phát triển của cây sầu riêng.